به گزارش سایت خبری تحلیلی ذاکرنیوز به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، کتاب «همگام با اربعین تا ظهور» نوشتهٔ آیت الله سید یدالله یزدان‌پناه و تدوین و نگارش مهدی صداقت، اثری پژوهشی و تحلیلی در حوزهٔ زیارت اربعین و نسبت آن با مهدویت و انتظار است. این کتاب توسط نشر آل‌احمد منتشر شده و به بررسی ابعاد معرفتی و اجتماعی زیارت اربعین امام حسین (ع) می‌پردازد.
نویسنده با رویکردی تحلیلی، شرح مختصری بر زیارت اربعین ارائه داده و تلاش کرده است نسبت این زیارت با مسئلهٔ ظهور را تبیین کند. کتاب پیشِ رو، دربرگیرنده دو اثر از آثار آیت‌الله سیدالله یزدان‌پناه در موضوع اربعین است که با تدوین و نگارش حجت‌الاسلام مهدی صداقت صورت گرفته است.
اثر اول با عنوان «از همدلی تا حضور» شرحی مختصر بر زیارت اربعین اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام است که قبلاً در سال 1402 به‌صورت مجازی منتشر شده بود و اکنون با برخی تغییرات ارائه شده است.
دومین اثر، با عنوان «از اربعین تا ظهور»، گفتاری پیرامون حرکت اربعین است که تلاش دارد تحلیلی از جایگاه این جریان در تحقق ظهور حضرت حجت علیه‌السلام ارائه کند. این اثر نیز قبلاً در سال 1398 در فضای مجازی منتشر شده بود و اینک با برخی تغییرات به‌صورت مکتوب منتشر می‌شود.
درباره کتاب همگام با اربعین تا ظهور
«همگام با اربعین تا ظهور» اثری در قالب ناداستان دینی و تحلیلی است که به شرح و تفسیر زیارت اربعین امام حسین (ع) می‌پردازد. سید یدالله یزدان‌پناه، نویسندهٔ کتاب، با همکاری مهدی صداقت، ساختار زیارت اربعین را به شش بخش تقسیم کرده و هر بخش را با نگاهی معرفتی و اجتماعی بررسی کرده است. کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده: نخست، شرح مختصر بر زیارت اربعین و دوم، تحلیلی دربارهٔ نسبت حرکت اربعین با ظهور حضرت مهدی (عج). این اثر با زبانی تحلیلی و با تکیه‌بر منابع روایی و تاریخی، تلاش دارد جایگاه زیارت اربعین را در سنت شیعی و پیوند آن با فرهنگ انتظار و مهدویت نشان دهد. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که ابتدا متن کامل زیارت اربعین آورده شده و سپس هر فراز و بخش آن به‌تفصیل شرح داده می‌شود. در ادامه، نویسنده با نگاهی کلان به حرکت اربعین، سنت‌های الهی حاکم بر جریان حق و ولایت پس از پیامبر اسلام را بررسی کرده و در نهایت، نسبت اربعین با ظهور را تحلیل می‌کند. این کتاب برای مخاطبانی که به مباحث زیارت، مهدویت و تحلیل‌های اجتماعی-دینی علاقه‌مند هستند، تصویری جامع از جایگاه زیارت اربعین در فرهنگ شیعی ارائه می‌دهد.
خلاصه کتاب همگام با اربعین تا ظهور
در «همگام با اربعین تا ظهور»، نویسنده ابتدا متن کامل زیارت اربعین را ارائه می‌دهد و سپس با تقسیم‌بندی این زیارت به شش بخش، به شرح و تفسیر هر بخش می‌پردازد. در بخش نخست، به سلام و ارادت زائر نسبت به امام حسین (ع) اشاره شده و اوصاف و جایگاه ویژهٔ ایشان در پیشگاه الهی بیان می‌شود. بخش دوم، مخاطب را به سوی خداوند می‌برد و جایگاه امام حسین (ع) را در منظومهٔ الهی و ویژگی‌های منحصر به فرد ایشان را شرح می‌دهد. در بخش سوم، به هدف قیام امام حسین (ع) پرداخته شده و تأکید می‌شود که ایشان با خیرخواهی و نصیحت بی‌دریغ، حجت را بر مردم تمام کرد و با نثار جان خود، راه هدایت را برای بندگان خدا روشن ساخت. بخش چهارم به معرفی دشمنان امام حسین (ع) و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازد و نشان می‌دهد که دنیاطلبی، هواپرستی و پیروی از سران کفر، انسان را به مرز دشمنی با حجت خدا می‌کشاند. در بخش پنجم، زائر پس از عبور از مراحل قبلی، امام حسین (ع) را به‌صورت مستقیم خطاب قرار می‌دهد و شهادت می‌دهد که ایشان امانت‌دار الهی، امام برحق و پیشوای هدایت است. بخش ششم، توجه زائر را به امامان معصوم پس از امام حسین (ع) جلب می‌کند و جایگاه آنان را به‌عنوان حجت‌های الهی و راهنمایان امت بیان می‌کند. در ادامه، نویسنده با نگاهی کلان به حرکت اربعین، آن را نه‌تنها یک زیارت فردی، بلکه حرکتی اجتماعی و زمینه‌ساز برای ظهور حضرت مهدی (عج) معرفی کرده است. کتاب با تأکید بر پیوند معرفتی و عملی میان زیارت اربعین و فرهنگ انتظار، مخاطب را به تعمق در ابعاد معنوی و اجتماعی این زیارت دعوت می‌کند.
چرا باید کتاب همگام با اربعین تا ظهور را بخوانیم؟
این کتاب با رویکردی تحلیلی و ساختارمند، به شرح زیارت اربعین و تبیین نسبت آن با مسئلهٔ ظهور می‌پردازد. از ویژگی‌های شاخص اثر، توجه به ابعاد معرفتی، اجتماعی و تاریخی زیارت اربعین است که فراتر از یک شرح روایی صرف، به تحلیل زمینه‌های اجتماعی و فلسفی این زیارت نیز پرداخته شده است. خواننده با مطالعهٔ این کتاب، نه‌تنها با متن و معانی زیارت اربعین آشنا می‌شود، بلکه با جایگاه این زیارت در فرهنگ شیعی و ارتباط آن با فرهنگ انتظار و مهدویت نیز مواجه می‌شود. اثر حاضر، فرصتی برای بازاندیشی در معنای زیارت، نقش آن در هویت جمعی شیعیان و پیوند آن با آرمان ظهور فراهم می‌کند.
خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟
مطالعهٔ این کتاب برای علاقه‌مندان به مباحث زیارت، مهدویت، تاریخ تشیع و تحلیل‌های اجتماعی-دینی مفید است. پژوهشگران حوزهٔ دین، طلاب، دانشجویان رشته‌های الهیات و معارف اسلامی و کسانی که دغدغهٔ فهم عمیق‌تر از زیارت اربعین و نسبت آن با فرهنگ انتظار را دارند، می‌توانند از محتوای این اثر بهره‌مند شوند.
بخشی از کتاب همگام با اربعین تا ظهور
«در یک نگاه کلان؛ این زیارت را به شش بخش می‌توان تقسیم کرد. بخش اول سلامی است که به‌صورت غایب به اباعبدالله داده می‌شود؛ بدین معنا که از اباعبدالله با اسم ظاهر نام برده می‌شود و حضرت مخاطب قرار نمی‌گیرند. ابتدا زائر با گفتن اوصاف و احوال اباعبدالله به ایشان ابراز ارادت می‌کند. در بخش دوم زائر خداوند متعال را مخاطب قرار می‌دهد و نسبتی را که خدا با اباعبدالله دارد و عنایتی که خدا به ایشان کرده است، مطرح می‌کند و برخی اوصاف اباعبدالله در ضمن آن در خطاب خداوند بیان می‌شود. در سومین بخش، کار و تلاش مجاهدانه‌ای که اباعبدالله انجام داد و نیز هدف ایشان از آن کار بیان می‌شود. بخش چهارم به بررسی اوصاف دشمنان اباعبدالله اختصاص یافته است. این بخش می‌تواند بسیار راهگشا باشد؛ چراکه روشن می‌کند چه اموری انسان را به مرز دشمنی با اباعبدالله - که حجت خداست - می‌کشاند. در بخش پنجم زائر پس از مخاطب‌قراردادن خداوند متعال و مطرح‌کردن اوصاف اباعبدالله، حس ویژه‌ای گرفته و اکنون مخاطب را خود اباعبدالله قرار می‌دهد و اوصافی را برای ایشان بیان می‌کند. با زمینه‌سازی در بخش‌های قبلی، زائر در بخش پایانی این زیارت (بخش ششم) به ساحت ائمه بعد از ایشان و بلکه به تمام اهل‌بیت عصمت و طهارت توجه نموده و با حال خطاب، عرض ارادت و ادب می‌نماید و بدین‌سان این زیارت شریف پایان می‌یابد.»
پویش مطالعۀ کتابِ «همگام با اربعین تا ظهور»
علاقه مندان برای شرکت در این پویش https://alahmad-pub.ir/poyesh_arbaein/index.html مراجعه کنند.
